قیمت خرید برق خورشیدی

قیمت خرید برق خورشیدی

برخی از فعالان اقتصادی  که اخبار داخلی و تحولات بین المللی را رصد می کنند اغلب  علاقمند به سرمایه گذاری در حوزه ساخت و بهره برداری از نیروگاه خورشیدی (فتوولتائیک – برق خورشیدی)  شده اند. با این وجود برای برخی از آنها  هنوز روشن نیست که آیا این سرمایه گذاری  اقتصادی است یا خیر؟  همچنین برخی از  خانواده ها که از فضای مناسبی در پشت بام منزل مسکونی خود جهت احداث برق خورشیدی برخورداند نیز اغلب با مراجعه به ما  در خصوص مزایا و منافع  سرمایه گذاری در این حوزه سوال می کنند  که در این مجال با برخی محاسبات فنی  به این سوالات پاسخ می دهم.

راستش مصوبه جنجالی تابستان سال گذشته وزارت نیرو در خصوص قراردادهای بیست ساله تضمینی خرید برق خورشیدی از تولید کنندگان برق خورشیدی ( فتوولتائیک – نیروگاه خورشیدی )  ما را نیز شگفت زده کرد. همواره  قرارداد های 5 ساله خرید برق خورشیدی مورد اعتراض فعالین این بخش قرار داشت  ولی مصوبه اخیر تا حدود زیادی این نگرانی را برطرف کرد.

اگر چه تا پایان سال گذشته و اجرایی شدن برجام هنوز کشور در گیرو دار  مسائل سیاسی و باز شدن ارتباطات بانکی درگیر بود ولی برخی از فعالین اقتصادی باهوش  که درصدد  سرمایه گذاریهای سالم و پر سود هستند ، به دقت تحولات این حوزه را رصد کرده و شرکا و سرمایه گذاران خارجی را به این حوزه  دعوت کردند.

برای روشن شدن ابعاد اقتصادی این مسئله بهتر است که در ابتدا به تحولات بین المللی این حوزه اشاره شود و خوانندگان ارزش اقتصادی اعداد و ارقام را بهتر درک نموده و دلایل علاقمندی زیاد بخش خصوصی خارجی را به احداث نیروگاه خورشیدی ( فتوولتائیک – برق خورشیدی ) دریابند.

از سال 1977 که اولین سلولهای فتوولتائیک ( برق خورشیدی ) پا به عرصه انرژیهای تجدید پذیر گذاشت تا به امروز  بهای سولار پنل ها 250 برابر کاهش داشته است. رشد تکنولوژیک و کاهش بهای این محصول در طی دهه 80 و 90 میلادی به طرز محسوسی اتفاق افتاد به صورتی که در طی این دو دهه بهای سلولهای فتوولتائیک  14  برابر  کاهش داشت و از قیمت  حدود  70 دلار  بر هر وات به 5 دلار  در وات در اوایل سال 2000  رسید.

پس از آن و با افزایش  پرداخت یارانه انرژیهای تجدید پذیر  به تولید کنندگان انرژی از خورشید (نیروگاه خورشیدی – برق خورشیدی ) ، این تولید بتدریج جنبه  تجاری پیدا کرد و  تا سال 2009  به 3 دلار  بر وات کاهش پیدا نمود.

ولی اتفاق عجیب پس از سال 2009  و روی کار آمدن اقای اباما در آمریکا و رشد روز افزون تکنولوژیک  این محصول در چین اتفاق افتاد به شکلی که در طی 6 سال گذشته قیمت سلول های فتوولتائیک ( برق خورشیدی )   10 برابر کاهش داشته است و از 3 دلار در هر وات به 0.3  دلار (حدود 1000 تومان)  در هر وات  پنل فتوولتائیک  رسیده است.تغییر قیمت سلولهای فتو ولتائیک

با توجه به اعداد عجیب و غریب فوق و کاهش روزافزون بهای سلولهای فتوولتائیک (برق خورشیدی ) ، عجیب نیست که فقط در سال 2015 نزدیک به 270 میلیارد دلار نیروگاه خورشیدی ( فتوولتائیک ) جدید در دنیا ساخته شده است و این موج همچنان در سال میلادی 2016 نیز ادامه پیدا کرده است.

حال لازم است به اعداد و ارقام در داخل کشور خودمان اشاره کنیم. در حال حاضر و با مصوبه جدید،  وزارت نیرو متعهد شده است  که قیمت خرید برق خورشیدی را بصورت تضمینی و قرارداد 20 ساله به قیمت بین 560 تا 977 تومان  و متناسب با ظرفیت نیروگاه خورشیدی ( فتوولتائیک )خریداری نماید. (جدول زیر قیمت خرید برق خورشیدی را نشان می دهد)

تعرفه خرید تضمینی برق خورشیدی

خوب حالا فرض کنیم که ما در پشت بام خانه امان با فضای حدود 200 متر مربع  یک  سایبان برای استراحت  ساخته و روی آن یک نیروگاه کوچک برق خورشیدی ( فتوولتائیک ) 10 کیلو واتی احداث نماییم.   هزینه احداث هر کیلو وات  نیروگاه را با هزینه خرید پنل خورشیدی ، پایه ها ، اینورتر ، تجهیزات اتصال به شبکه ، کنتور دو طرفه  را اگر حساب کنیم حدود  70 میلیون تومان بالغ می گردد.

با توجه به ظریب ظرفیت نیروگاه خورشیدی ( فتوولتائیک – برق خورشیدی ) در اقلیم تهران و با توجه به انرژی تابشی بین 3.5 تا 7  کیلو وات ساعت بر متر مربع ،  درآمد حاصل از این سرمایه گذاری برق خورشیدی سالانه  بالغ بر 21 میلیون تومان میشود .

با توجه به حجم سرمایه گذاری اولیه و بدون لحاظ نمودن نرخ تورم و بهره و با یک حساب سرانگشتی  این سرمایه گذاری  پس از حدود 3.5  سال بازمیگردد و با فرض خرابی احتمالی اینورتر پس از سال پنجم و برخی تعمیرات جزئی  و  با توجه به عمر بالای پنل خورشیدی سود قابل ملاحظه ای را نصیب سرمایه گذار خواهد کرد.

برای سرمایه گذاران بزرگ این عرصه نیز با توجه به اینکه در نیروگاه خورشیدی بزرگ ( فتوولتائیک ) هزینه احداث هر کیلو وات نیروگاه  نسبت به نیروگاههای کوچک بسیار کمتر می باشد ، مزیت اقتصادی آن  با وجود خرید ارزانتر ، همچنان جذاب و پر سود می باشد.

آقای چیت چیان وزیر نیرو عاشق انرژیهای نو می باشد  و گفته میشود که ایشان با این مصوبه قصد دارد  این تکنولوژی را در ایران نیز توسعه دهد و اگر توسعه یابد بی شک بهای تمام شده برق خورشیدی از این نیز کمتر می شود .

به نظر میرسد این روزها و با توجه به رکود بازار و عدم بازدهی بسیاری از سرمایه گذاریهای عرفی در کشور ،  سرمایه گذاری در تولید برق خورشیدی صنعتی و برق خورشیدی خانگی بتدریج  جذاب می شود.

مجید ثقفی – مدرس دانشگاه و مدیر شرکت سرو انرژی کیا